Phân tích giá trị nhân đạo trong “Vợ Nhặt” – Kim Lân
Phân tích giá trị nhân đạo trong “Vợ Nhặt” – Kim Lân
1. Mở bài
“Vợ Nhặt” là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Kim Lân, lấy bối cảnh nạn đói năm 1945 – một thảm họa ghê gớm đã cướp đi sinh mạng của hơn hai triệu người Việt Nam. Giữa bức tranh đói khát, tăm tối ấy, Kim Lân không chỉ phản ánh hiện thực bi thương mà còn gửi gắm một giá trị nhân đạo sâu sắc, ngợi ca tình người và khát vọng sống mãnh liệt của con người.
2. Thân bài
2.1. Lòng thương cảm sâu sắc với số phận người nghèo
Kim Lân đã dựng lại một cách chân thực cảnh sống khốn cùng của người dân trong nạn đói: xác chết bên đường, người sống vật vờ như những bóng ma, xóm ngụ cư chìm trong không khí tang tóc. Nhân vật Tràng, người vợ nhặt và bà cụ Tứ đều là những phận người nhỏ bé, bị đẩy đến tận cùng của nghèo đói. Qua ngòi bút ấy, tác giả bày tỏ sự xót xa, cảm thông với những kiếp người bị dồn ép vào bước đường cùng.
2.2. Ngợi ca khát vọng sống và hạnh phúc gia đình
Giữa cái chết đang rình rập, Tràng và “thị” vẫn đến với nhau, dù cuộc hôn nhân diễn ra giản dị và nghèo nàn. Việc “nhặt” vợ trong hoàn cảnh ấy là một hành động liều lĩnh nhưng cũng đầy nhân bản – nó thể hiện niềm tin vào sự sống, khát khao được yêu thương và có mái ấm. Đó là tiếng nói mạnh mẽ khẳng định rằng con người, dù khốn khổ đến đâu, vẫn hướng về hạnh phúc.
2.3. Tôn vinh tình người, tình mẫu tử
Bà cụ Tứ là hiện thân của tấm lòng người mẹ Việt Nam: ban đầu lo lắng, tủi phận, nhưng rồi nhanh chóng mở lòng đón nhận con dâu mới, tìm cách an ủi, gieo niềm tin cho các con. Trong bữa cơm đạm bạc với “nồi cháo cám” – biểu tượng của sự thiếu thốn – vẫn chan chứa tình thương và sự đùm bọc. Tình người ở đây chính là ngọn lửa sưởi ấm giữa giá lạnh của nạn đói.
2.4. Niềm tin vào tương lai và sức sống bền bỉ của dân tộc
Tác phẩm khép lại bằng hình ảnh lá cờ đỏ của đoàn người phá kho thóc Nhật – một chi tiết giàu ý nghĩa biểu tượng, báo hiệu con đường mới, cuộc đời mới. Điều này cho thấy niềm tin của tác giả vào sức sống kiên cường, khả năng vươn lên của con người Việt Nam.
3. Kết bài
Giá trị nhân đạo của “Vợ Nhặt” không chỉ nằm ở việc tố cáo hiện thực khốc liệt, thương cảm cho số phận người nghèo, mà còn ở chỗ khẳng định phẩm chất cao đẹp và sức sống mãnh liệt của họ. Kim Lân đã cho thấy: ngay trong thời khắc đen tối nhất, con người vẫn khao khát sống, khao khát hạnh phúc, và chính tình người là điểm tựa giúp họ vượt qua mọi thử thách.
Phân tích giá trị nhân đạo trong “Vợ Nhặt” – Kim Lân, ngữ văn lớp 11, tập 1
Soạn bài: Thiên Di
Nhận xét
Đăng nhận xét