Phân tích nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân

Phân tích nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân

Nguyễn Tuân là một trong những cây bút tài hoa bậc nhất của văn học Việt Nam hiện đại, được mệnh danh là “người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp”. Trước Cách mạng tháng Tám 1945, ông nổi tiếng với phong cách “chủ nghĩa xê dịch” và “cái đẹp tài hoa uyên bác”. Truyện ngắn Chữ người tử tù (trích tập Vang bóng một thời, 1940) là tác phẩm tiêu biểu, thể hiện rõ quan niệm thẩm mỹ của Nguyễn Tuân: cái đẹp có sức mạnh cảm hóa con người, vượt lên trên mọi biên giới của thiện – ác, sống – chết. Trung tâm của thiên truyện là hình tượng nhân vật Huấn Cao – một con người hội tụ đầy đủ vẻ đẹp của người anh hùng, người nghệ sĩ và bậc quân tử trong thời loạn.

Trước hết, Huấn Cao hiện lên với vẻ đẹp của một người anh hùng khí phách. Ông vốn là thủ lĩnh nông dân dấy binh chống triều đình phong kiến đương thời. Vì thế, khi bị bắt giam, ông vẫn hiên ngang, bất khuất, tuyệt nhiên không chút run sợ trước cái chết. Từ khi xuất hiện trong tác phẩm, Huấn Cao đã mang khí phách của một kẻ sĩ ngang tàng, “cổ đeo gông, chân vướng xiềng” mà vẫn ung dung, thản nhiên như không. Trước thái độ kính cẩn, khép nép của viên quản ngục, ông không hề lấy làm cảm kích mà thậm chí còn thốt ra những lời khinh bạc: “Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây nữa”. Câu nói ấy thể hiện bản lĩnh phi thường của một kẻ sĩ không bao giờ chịu khuất phục, coi khinh cường quyền, coi thường cả cái chết. Chính khí phách ấy khiến Huấn Cao trở thành biểu tượng cho tinh thần bất khuất, ngạo nghễ của những người nghĩa sĩ trong thời loạn.

Không chỉ là người anh hùng, Huấn Cao còn mang trong mình cốt cách của một nghệ sĩ tài hoa. Tài năng viết chữ của ông được tác giả miêu tả với sự ngưỡng mộ: chữ ông “đẹp, vuông lắm, có được chữ ông treo là có báu vật trên đời”. Trong quan niệm Nho giáo, thư pháp không chỉ là nghệ thuật viết mà còn là sự kết tinh nhân cách, khí phách của con người. Bởi vậy, chữ Huấn Cao không đơn thuần đẹp ở hình dáng, mà đẹp ở cái tâm, cái tài, cái khí phách của một bậc trượng phu. Chính vì thế, viên quản ngục – người sống giữa chốn ngục tù hôi hám, đầy rẫy bạo lực – đã khát khao được sở hữu chữ ông để treo trong nhà, như một cách giữ gìn cái đẹp, cái thanh cao giữa chốn tối tăm. Đỉnh điểm của vẻ đẹp nghệ sĩ ấy được Nguyễn Tuân khắc họa trong cảnh “cho chữ” – một cảnh tượng xưa nay chưa từng có: nơi ngục tù tăm tối, kẻ tử tù lại ngồi viết chữ, còn quản ngục và thầy thơ thì run run bái lĩnh, kính cẩn trước nét chữ của tử tù. Qua đó, Nguyễn Tuân đã nâng tầm tài năng nghệ thuật của Huấn Cao thành một thứ ánh sáng diệu kỳ có thể xua tan bóng tối, biến nơi dơ bẩn thành chốn thiêng liêng.

Đặc biệt, Huấn Cao còn hiện lên với phẩm chất của một bậc quân tử, giàu lòng nhân ái, biết trân trọng tấm lòng người khác. Lúc đầu, Huấn Cao tỏ ra lạnh lùng, khinh bạc với viên quản ngục, bởi ông nghĩ quản ngục cũng chỉ là kẻ tay sai cho triều đình phong kiến mục nát. Nhưng khi hiểu ra tấm lòng thành thực, trong sáng, cao quý của viên quản ngục – kẻ dám bất chấp nguy hiểm để mong có được chữ đẹp treo trong nhà – Huấn Cao đã xúc động, đổi thái độ, thốt lên: “Thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”. Câu nói ấy vừa thể hiện tấm lòng nhân hậu của Huấn Cao, vừa cho thấy ông biết trân trọng, tri âm tri kỷ với những người yêu cái đẹp, dẫu họ thuộc tầng lớp nào. Hành động cho chữ không chỉ là một món quà nghệ thuật, mà còn là sự gửi gắm lý tưởng, niềm tin của ông vào cái đẹp, trao lại cho người xứng đáng. Qua đó, Huấn Cao hiện lên không chỉ như một nghệ sĩ tài hoa mà còn là bậc minh triết, một nhân cách lớn.

Xây dựng nhân vật Huấn Cao, Nguyễn Tuân đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc sắc. Đó là lối viết tài hoa, uyên bác, giàu chất lãng mạn; sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối, cái đẹp và cái xấu, nhà tù và nghệ thuật, tử tù và quan coi ngục; đặc biệt là nghệ thuật dựng cảnh “cho chữ” – một cảnh tượng độc đáo, đậm chất kịch, giàu giá trị thẩm mỹ và nhân văn. Hình tượng Huấn Cao vì thế trở thành biểu tượng bất tử của cái đẹp và cái thiện, có khả năng cảm hóa và chiến thắng cái ác, cái xấu xa.

Tóm lại, nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù là một hình tượng nghệ thuật đặc sắc, kết tinh ba vẻ đẹp lớn: khí phách anh hùng, tài hoa nghệ sĩ và nhân cách quân tử. Qua nhân vật này, Nguyễn Tuân không chỉ ngợi ca cái đẹp mà còn khẳng định sức mạnh bất diệt của nó: cái đẹp có thể nảy nở ngay trong bóng tối, cái đẹp có thể soi đường và cứu rỗi tâm hồn con người. Huấn Cao vì thế đã vượt khỏi giới hạn của một nhân vật văn học, trở thành biểu tượng cho lý tưởng thẩm mỹ của Nguyễn Tuân – “cái đẹp gắn liền với cái thiện, cái tài đi liền với cái tâm”.

Phân tích nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù – Nguyễn Tuân, ngữ văn lớp 10, tập 1

Soạn bài: Thiên Di

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1985

🧧  BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH – CÓ LINH VẬT – TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1985 (CHUẨN GIẢI NGHĨA) 🐾 Linh Vật STT Tử Vi Con Giáp Cụ Thể Mệnh Ngũ Hành 🐐 Dê 1 Tử Vi Tuổi Ất Mùi Sinh năm 1955 Mạng SA TRUNG KIM (vàng trong cát) 🐒 Khỉ 2 Tử Vi Tuổi Bính Thân Sinh năm 1956 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐔 Gà 3 Tử Vi Tuổi Đinh Dậu Sinh năm 1957 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐶 Chó 4 Tử Vi Tuổi Mậu Tuất Sinh năm 1958 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐷 Heo 5 Tử Vi Tuổi Kỷ Hợi Sinh năm 1959 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐭 Chuột 6 Tử Vi Tuổi Canh Tý Sinh năm 1960 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐮 Trâu 7 Tử Vi Tuổi Tân Sửu Sinh năm 1961 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐯 Hổ 8 Tử Vi Tuổi Nhâm Dần Sinh năm 1962 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐱 Mèo 9 Tử Vi Tuổi Quý Mão Sinh năm 1963 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐉 Rồng 10 Tử Vi Tuổi Giáp Thìn Sinh năm 1964 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐍 Rắn 11 Tử Vi Tuổi Ất Tỵ Sinh năm 1965 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐎 Ngựa 12 Tử Vi Tuổ...
Xem thêm »

Bảng Tử Vi Số Mệnh từ năm 1955 đến 2000

🧧 BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH – CÓ LINH VẬT – TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1990 🐾 Linh Vật STT Tử Vi Con Giáp Cụ Thể Mệnh Ngũ Hành 🐐 Dê 1 Tử Vi Tuổi Ất Mùi 1955 Mạng SA TRUNG KIM (vàng trong cát) 🐒 Khỉ 2 Tử Vi Tuổi Bính Thân 1956 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐔 Gà 3 Tử Vi Tuổi Đinh Dậu 1957 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐶 Chó 4 Tử Vi Tuổi Mậu Tuất 1958 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐷 Heo 5 Tử Vi Tuổi Kỷ Hợi 1959 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐭 Chuột 6 Tử Vi Tuổi Canh Tý 1960 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐮 Trâu 7 Tử Vi Tuổi Tân Sửu 1961 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐯 Hổ 8 Tử Vi Tuổi Nhâm Dần 1962 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐱 Mèo 9 Tử Vi Tuổi Quý Mão 1963 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐉 Rồng 10 Tử Vi Tuổi Giáp Thìn 1964 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐍 Rắn 11 Tử Vi Tuổi Ất Tỵ 1965 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐎 Ngựa 12 Tử Vi Tuổi Bính Ngọ 1966 Mạng THIÊN HÀ THỦY (nước sông trời) 🐐 Dê 13 Tử Vi Tuổi Đinh Mùi 1967 Mạng THIÊN HÀ THỦY (nước sông trời) ...
Xem thêm »

Soạn bài “Nỗi buồn chiến tranh” – Bảo Ninh

Hình ảnh
Soạn bài  “Nỗi buồn chiến tranh” – Bảo Ninh I. Mở bài Giới thiệu tác giả và tác phẩm : Bảo Ninh (tên khai sinh Hoàng Ấu Phương, sinh năm 1952, quê Quảng Bình) là nhà văn nổi bật của văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới. Ông từng là lính bộ binh trong chiến tranh chống Mỹ, trực tiếp trải qua nhiều mất mát, đau thương, và những trải nghiệm đó đã trở thành chất liệu cho sáng tác. “Nỗi buồn chiến tranh” là tiểu thuyết xuất bản năm 1991, gây tiếng vang lớn bởi cách nhìn mới mẻ, chân thực và sâu sắc về chiến tranh, khác hẳn lối viết lý tưởng hóa trước đây. Giới thiệu trích đoạn : Đoạn trích trong sách giáo khoa tập trung khắc họa nhân vật Kiên – người lính trở về sau chiến tranh, sống trong vòng xoáy của ký ức, nỗi ám ảnh và sự day dứt không nguôi. Dẫn dắt vấn đề : Tác phẩm không chỉ kể câu chuyện cá nhân, mà còn mở ra những suy ngẫm rộng lớn về thân phận con người, về hậu quả của chiến tranh và giá trị của hòa bình. II. Thân bài 1. Nội dung và chủ đề chính Khái niệm “nỗi b...
Xem thêm »

Phân tích “Nỗi buồn chiến tranh” – Trích, Bảo Ninh

Hình ảnh
Phân tích “Nỗi buồn chiến tranh” – Trích, Bảo Ninh Mở bài Chiến tranh luôn để lại những dấu ấn sâu đậm trong văn học Việt Nam, đặc biệt là giai đoạn sau 1975 – khi đất nước hòa bình nhưng những vết thương lòng của con người vẫn chưa kịp liền sẹo. Nếu như trước đây, hình ảnh người lính thường được khắc họa qua lăng kính lãng mạn, hào hùng, thì đến thời kỳ đổi mới, nhiều tác giả đã mạnh dạn tiếp cận chiến tranh từ góc nhìn bi kịch, đời thường, nhấn mạnh những tổn thương mà nó gây ra. Bảo Ninh – một cựu binh từng trực tiếp tham gia chiến trường – đã mang đến cho văn học một tiếng nói mới mẻ và chân thực qua tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh” . Trích đoạn trong SGK Ngữ văn 12, tập 1 không chỉ là một bức tranh hiện thực mà còn là một bản độc tấu đầy ám ảnh về ký ức, nỗi đau và thân phận con người sau chiến tranh. Thân bài 1. Tác giả và tác phẩm Bảo Ninh (Hoàng Ấu Phương) sinh năm 1952 tại Quảng Bình, từng là lính bộ binh trong chiến tranh chống Mỹ. Những trải nghiệm sinh tử ấy trở thà...
Xem thêm »

Phân tích tình cảm của nhân vật “tôi” trong Bầy chim chìa vôi - Nguyễn Quang Thiều

Hình ảnh
Phân tích tình cảm của nhân vật “tôi” trong Bầy chim chìa vôi Nguyễn Quang Thiều là một trong những nhà thơ, nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại, nổi bật với giọng văn giàu cảm xúc, đậm chất trữ tình và luôn gắn bó với những kỷ niệm làng quê. Tác phẩm Bầy chim chìa vôi là một minh chứng rõ rệt cho điều đó. Qua hình ảnh bầy chim gắn bó với những buổi chiều tuổi thơ, nhà văn đã khắc họa chân dung một cái “tôi” giàu yêu thương, nhạy cảm và đầy hoài niệm. Trước hết, nhân vật “tôi” hiện lên với tình yêu tuổi thơ trong sáng và gắn bó sâu nặng với thiên nhiên . Bầy chim chìa vôi trong truyện không chỉ là một loài chim bình dị nơi làng quê mà đã trở thành bạn đồng hành thân thiết của tuổi thơ nhân vật. Chúng xuất hiện cùng những buổi chiều mênh mang, trong tiếng gọi tha thiết của đồng nội, trong khung cảnh yên ả của làng quê. Khi quan sát bầy chim, nhân vật “tôi” không chỉ thấy những cánh chim bay mà còn thấy cả nhịp sống của quê hương, hơi thở của đất trời. Điều đó cho thấy một...
Xem thêm »

Bài văn Phân tích đoạn trích “Xuân Tóc Đỏ cứu quốc” – trích Số đỏ của Vũ Trọng Phụng

Hình ảnh
Phân tích đoạn trích “Xuân Tóc Đỏ cứu quốc” – trích Số đỏ của Vũ Trọng Phụng Trong nền văn học hiện thực phê phán giai đoạn 1930 – 1945, Vũ Trọng Phụng được mệnh danh là “ông vua phóng sự đất Bắc” với giọng văn trào phúng sắc sảo, lột tả bản chất giả dối và lố bịch của xã hội đương thời. Số đỏ – kiệt tác của ông – là bức tranh biếm họa toàn cảnh xã hội tư sản thành thị Việt Nam thời thuộc địa. Trong đó, đoạn trích “Xuân Tóc Đỏ cứu quốc” là một trong những chương đặc sắc nhất, kết tinh tài năng trào phúng bậc thầy của nhà văn, đồng thời bộc lộ rõ giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán sâu sắc. Đoạn trích xuất hiện ở phần cuối tác phẩm, khi nhân vật chính Xuân Tóc Đỏ – từ một kẻ mồ côi, lang thang, sống bằng nghề lừa đảo – đã liên tiếp gặp những tình huống may mắn, được giới thượng lưu săn đón và tôn vinh. Trong một lần tình cờ, Xuân gây ra cái chết của tên mật thám Tây Xanh. Đúng vào lúc phong trào “cứu quốc” đang rầm rộ, sự kiện ấy lập tức được báo chí và giới “quý tộc” Âu hóa thổi...
Xem thêm »

Hệ Thống Các Trường Đại Học Tại Huế - Trung Tâm Giáo Dục Lớn Nhất Miền Trung

Hình ảnh
HỆ THỐNG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TẠI HUẾ – TRUNG TÂM GIÁO DỤC LỚN NHẤT MIỀN TRUNG Huế không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp cổ kính của kinh thành, những di sản văn hóa thế giới hay dòng sông Hương thơ mộng, mà còn là một trung tâm giáo dục – đào tạo hàng đầu của cả nước. Trong đó, Đại học Huế đóng vai trò là “đầu tàu” trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho khu vực miền Trung – Tây Nguyên và cả nước. 1. Đại học Huế – Hệ thống đại học vùng đa ngành Được thành lập từ năm 1957, Đại học Huế hiện là một hệ thống đại học vùng đa ngành, gồm nhiều trường thành viên, khoa trực thuộc và đơn vị nghiên cứu. Với phương châm “Đào tạo – Nghiên cứu – Phục vụ cộng đồng”, Đại học Huế luôn nằm trong nhóm những cơ sở giáo dục hàng đầu Việt Nam, nhiều năm liền được xếp hạng cao trong các bảng xếp hạng đại học châu Á. Địa chỉ trụ sở chính: Số 03 Lê Lợi, phường Vĩnh Ninh, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. 2. Các trường thành viên Trường Đại học Khoa học Đào tạo các ngành khoa học tự nhiên, xã ...
Xem thêm »

Thực Hành Tiếng Việt: Con người đã làm gì với tự nhiên?

Hình ảnh
Con người đã làm gì với tự nhiên? Tự nhiên là cái nôi của sự sống, là người mẹ bao dung nuôi dưỡng mọi loài trên Trái Đất. Từ thuở sơ khai, con người đã hòa mình vào thiên nhiên, dựa vào rừng để lấy gỗ, nhờ sông để lấy nước, nhờ đất đai để canh tác, nhờ bầu khí quyển để hít thở và tồn tại. Nhưng trớ trêu thay, khi khoa học – kỹ thuật phát triển, con người không chỉ biết khai thác mà còn bắt đầu “bóc lột” thiên nhiên đến kiệt quệ. Câu hỏi “Con người đã làm gì với tự nhiên?” không chỉ là một sự truy vấn mang tính đạo đức, mà còn là hồi chuông cảnh tỉnh cho thực tại đầy đáng lo ngại hôm nay. Trước hết, con người đã khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách ồ ạt, thiếu kiểm soát. Những cánh rừng nguyên sinh bị chặt trụi để lấy gỗ và mở rộng đất canh tác, dẫn tới xói mòn đất, mất cân bằng sinh thái. Nguồn khoáng sản bị đào bới liên tục, nhiều nơi biến thành những hố sâu, đồi trọc, hoang mạc. Dòng sông – mạch máu của sự sống – bị chặn dòng, bị hút cạn hoặc bị ô nhiễm nặng nề vì nước thải ...
Xem thêm »

Di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám: Ngôi trường đại học đầu tiên của Việt Nam có gì?

Hình ảnh
Di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám: Ngôi trường đại học đầu tiên của Việt Nam có gì? Giới thiệu Trong kho tàng di sản văn hóa của dân tộc Việt Nam, có một công trình vừa mang giá trị lịch sử lâu đời, vừa là biểu tượng bất diệt của truyền thống hiếu học: Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Nằm giữa lòng Hà Nội ngàn năm văn hiến, nơi đây không chỉ được biết đến là “quốc tử giám” – ngôi trường đại học đầu tiên của Việt Nam – mà còn là một quần thể kiến trúc cổ kính, gắn liền với những câu chuyện về khoa cử, hiền tài và nền giáo dục Nho học của đất nước. Vậy di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám có gì đặc biệt mà hàng thế kỷ qua vẫn thu hút bao thế hệ học giả, học sinh và du khách khắp nơi tìm đến? Lịch sử hình thành – dấu mốc của nền giáo dục Việt Nam Văn Miếu được xây dựng vào năm 1070 dưới triều vua Lý Thánh Tông, ban đầu là nơi thờ Khổng Tử và các bậc hiền triết của Nho giáo. Sáu năm sau, năm 1076, vua Lý Nhân Tông cho thành lập Quốc Tử Giám ngay bên cạnh Văn Miếu. Đây được coi là trường đại học đầu t...
Xem thêm »