Truyện cổ tích: Của Thiên Trả Địa

Truyện cổ tích: Của Thiên Trả Địa

Ngày xưa, ở một vùng quê nghèo có hai anh em mồ côi cha mẹ. Người anh tham lam, ích kỷ, chỉ nghĩ đến lợi ích riêng mình, còn người em hiền lành, chăm chỉ, sống chân thật. Khi cha mẹ mất đi, để lại một mảnh ruộng, hai anh em chia nhau. Người anh vốn khỏe mạnh, giành lấy phần ruộng màu mỡ, đất tốt, còn lại mảnh ruộng xấu, cằn cỗi thì nhường cho em.

Người em dù nhận phần ruộng khô cằn nhưng vẫn kiên trì cày cấy, làm lụng. Nhờ siêng năng, chịu khó, lại gặp được may mắn từ trời, mảnh ruộng dần trở nên màu mỡ, mùa nào cũng được mùa, lúa thóc đầy bồ. Trái lại, người anh tuy có ruộng tốt nhưng lười biếng, tham ăn, chỉ nghĩ hưởng thụ nên năm nào cũng thất bát, không đủ gạo ăn.

Thấy em làm ăn khấm khá, người anh nảy lòng tham, tìm cách lừa gạt để chiếm lại phần ruộng tốt của em. Một hôm, hắn giả vờ nói:

– Em à, hai anh em mình chia ruộng thế này không công bằng. Anh khỏe mạnh, phải được ruộng khó để thử sức. Em yếu đuối, nên cày trên ruộng tốt cho dễ làm. Hay ta đổi ruộng cho nhau, như vậy mới phải lẽ.

Người em vốn hiền lành, nghe lời anh mà không mảy may nghi ngờ. Thế là anh lấy ruộng tốt của em, nhường lại ruộng cằn của mình. Nhưng trớ trêu thay, từ đó ruộng tốt hóa ra bạc màu, sâu bệnh, còn ruộng xấu lại ngày càng tốt tươi, bội thu. Của cải, mùa màng vẫn đổ dồn về phía người em.

Người anh tức tối, lại tìm cách đổi thêm lần nữa, nhưng kết quả vẫn như trước: ruộng nào vào tay anh thì trở nên cằn cỗi, còn ruộng nào vào tay em thì trở nên phì nhiêu. Người anh không chịu hiểu rằng chính tấm lòng hiền lành, thật thà, biết lao động mới là nguồn gốc của sự sung túc, mà cứ nghĩ em mình có bùa phép.

Hắn bèn tìm đến thầy bói hỏi. Thầy phán rằng:

– Ấy là “của Thiên trả Địa”, ý trời định thế, chẳng thể đổi thay. Người hiền lành thì Trời thương, đất cũng thuận. Người tham lam, gian dối thì dẫu có đất tốt trong tay cũng chẳng hưởng được.

Nghe vậy, người anh mới ân hận thì đã muộn. Còn người em vẫn giữ nếp sống thật thà, chăm chỉ, hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

---

Ý nghĩa truyện Của Thiên Trả Địa

Câu chuyện gửi gắm một bài học sâu sắc của cha ông:

• Lao động chân chính và sự hiền lành luôn được đền đáp. Người sống ngay thẳng, chăm chỉ sẽ nhận được “của thiên” – tức là trời đất phù hộ, cho mùa màng bội thu, cuộc sống an lành.

• Tham lam, lười biếng, gian dối thì dù có chiếm đoạt được của cải, cuối cùng cũng không hưởng được, bởi “của trời trả đất”, mọi sự đều có nhân quả, công bằng.

• Truyện cũng phản ánh quan niệm nhân – quả trong dân gian: gieo nhân nào gặt quả ấy, ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác.