Soạn bài: Quang Trung đại phá Quân Thanh (Trích, Hoàng Lê nhất thống chí – Ngô gia văn phái)

Soạn bài: Quang Trung đại phá Quân Thanh

(Trích, Hoàng Lê nhất thống chí – Ngô gia văn phái)

I. Giới thiệu chung

1. Tác giả – Tác phẩm

  • Ngô gia văn phái: là một tập thể tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai (nay thuộc Thanh Trì, Hà Nội), nổi tiếng về văn chương và chính trị cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX.

  • Hoàng Lê nhất thống chí: là tiểu thuyết lịch sử chương hồi, viết bằng chữ Hán, ghi chép lại nhiều sự kiện quan trọng giai đoạn cuối thế kỉ XVIII – đầu XIX.

  • Đoạn trích Quang Trung đại phá Quân Thanh nằm ở hồi 14, kể lại chiến công hiển hách của vua Quang Trung – Nguyễn Huệ trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mãn Thanh đầu xuân Kỉ Dậu (1789).

2. Hoàn cảnh lịch sử

  • Cuối năm 1788, lợi dụng tình hình rối ren trong nước, nhà Thanh đưa 29 vạn quân sang xâm lược, lập Lê Chiêu Thống làm vua bù nhìn.

  • Trước nguy cơ dân tộc bị diệt vong, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu Quang Trung, thân chinh cầm quân ra Bắc.

  • Chỉ trong vòng hơn một tháng, quân Tây Sơn đã quét sạch giặc Thanh, giành chiến thắng vang dội, giải phóng Thăng Long, bảo vệ nền độc lập dân tộc.

II. Đọc – hiểu văn bản

1. Hình tượng vua Quang Trung – Nguyễn Huệ

  • Hình ảnh vị vua anh hùng, quyết đoán:

    • Ngay khi nghe tin quân Thanh sang xâm lược, ông lập tức lên ngôi, tập hợp tướng sĩ, khẳng định quyết tâm đánh giặc.

    • Lời lẽ dõng dạc, mưu lược rõ ràng: xác định kẻ thù, nêu mục tiêu “đánh cho để dài tóc, đánh cho để đen răng, đánh cho chúng biết nước Nam anh hùng có chủ”.

  • Mưu lược tài tình:

    • Lập kế hoạch tấn công thần tốc, hành quân nhanh chóng (từ Phú Xuân ra Bắc chỉ hơn 10 ngày).

    • Động viên, khích lệ quân sĩ, giữ vững tinh thần chiến đấu.

  • Tài dụng binh siêu việt:

    • Lập kế hoạch chia quân đánh từng đồn lũy, bất ngờ tấn công, khiến quân Thanh trở tay không kịp.

    • Mỗi trận đánh đều giành thắng lợi, làm quân Thanh rối loạn, tan vỡ.

  • Phong thái uy nghi, mạnh mẽ:

    • Khi tiến vào thành Thăng Long, Quang Trung được khắc họa như một vị vua uy nghiêm, chiến thắng giòn giã, đem lại niềm tự hào cho toàn dân tộc.

→ Quang Trung hiện lên là hình tượng anh hùng dân tộc kiệt xuất, vị tướng tài ba, có tầm nhìn xa, quyết đoán, quả cảm và giàu tinh thần yêu nước.

2. Quân Thanh và Lê Chiêu Thống

  • Quân Thanh: ban đầu ỷ đông, kiêu ngạo, nhưng khi bị tấn công bất ngờ thì nhanh chóng hoảng loạn, bỏ chạy tan tác, chết nhiều, chủ tướng Tôn Sĩ Nghị hốt hoảng bỏ chạy về nước.

  • Vua Lê Chiêu Thống: nhu nhược, chỉ biết dựa dẫm ngoại bang; khi thất bại thì chui nhủi trốn chạy, hình ảnh nhục nhã, đáng khinh bỉ.

→ Qua đó, tác giả thể hiện sự khẳng định lẽ chính nghĩa thuộc về nhân dân và anh hùng dân tộc Quang Trung, đồng thời phê phán gay gắt những kẻ bán nước, cầu viện ngoại bang.

3. Nghệ thuật

  • Miêu tả sinh động, dồn dập, kịch tính, nhấn mạnh tính chất “thần tốc” của chiến thắng.

  • Kết hợp kể sự kiện với khắc họa nhân vật, đặc biệt là hình tượng Quang Trung.

  • Ngôn ngữ trang trọng, hào hùng, thể hiện khí thế của dân tộc trong những ngày chiến thắng.

III. Ý nghĩa văn bản

  • Ca ngợi người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ, vị vua tài năng, quyết đoán, hết lòng vì đất nước.

  • Phản ánh niềm tự hào dân tộc, sức mạnh đoàn kết và ý chí quật cường của nhân dân Việt Nam trong công cuộc chống giặc ngoại xâm.

  • Phê phán sâu sắc vua quan nhà Lê và quân Thanh – những kẻ đại diện cho thế lực phi nghĩa, phản dân hại nước.

  • Góp phần củng cố niềm tin: chính nghĩa luôn thắng hung tàn, dân tộc Việt Nam luôn bất khuất trước mọi kẻ thù xâm lược.

IV. Tổng kết

  • Nội dung: Văn bản đã tái hiện một trong những chiến công vĩ đại bậc nhất trong lịch sử dân tộc – chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa, qua đó dựng nên chân dung rực rỡ của vị anh hùng Quang Trung.

  • Nghệ thuật: Miêu tả sống động, lời văn trang trọng, sử thi, nhịp kể nhanh, dồn dập, thể hiện khí thế hào hùng của thời đại.

V. Ghi nhớ (theo SGK, mở rộng thêm)

  • Quang Trung là vị vua anh hùng, có trí tuệ, quyết đoán, tài năng quân sự kiệt xuất.

  • Văn bản ca ngợi sức mạnh chính nghĩa và khẳng định quy luật tất yếu: chính nghĩa luôn thắng gian tà, dân tộc Việt Nam luôn bảo vệ vững chắc nền độc lập trước mọi kẻ thù.

Soạn bài: Quang Trung đại phá Quân Thanh (Trích, Hoàng Lê nhất thống chí – Ngô gia văn phái), Ngữ văn lớp 8, tập 1
GV. Thiên Di

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Tóm Tắt tiểu thuyết "Mưa Đỏ" của Chu Lai

Hình ảnh
Tóm Tắt tiểu thuyết "Mưa Đỏ" của Chu Lai Mưa Đỏ – Bi tráng sử thi viết bằng máu tuổi trẻ Trong kho tàng văn học chiến tranh Việt Nam, tiểu thuyết Mưa Đỏ của Chu Lai là một tác phẩm đặc biệt. Nó không chỉ đơn thuần kể lại một trận đánh, mà còn mở ra cả một “cõi nhân gian” giữa bom đạn, nơi mà máu, nước mắt, tình yêu, sự hy sinh và niềm tin quyện vào nhau, thành một bản trường ca bi tráng của thế hệ thanh niên Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Một bức tranh lịch sử khốc liệt “Mưa Đỏ” lấy bối cảnh thành cổ Quảng Trị năm 1972 – một chiến trường mà chỉ cần nhắc tên thôi đã khiến người đọc rùng mình. Hàng chục ngàn tấn bom đạn trút xuống, đất trời Quảng Trị như một lò lửa khổng lồ. Chu Lai tái hiện tất cả sự khốc liệt đó không né tránh, không làm nhẹ đi, mà để nó phơi bày trần trụi trước mắt độc giả. Ông mô tả những trận pháo kích dữ dội, những đợt không kích dồn dập, những xác người ngã xuống hàng loạt. Nhưng không dừng lại ở sự tàn bạo, Chu Lai đưa vào từng trang ...
Xem thêm »

IQ Test: Raven’s Progressive Matrices for Children

  IQ Test: Raven’s Progressive Matrices for Children (Part 1) 🧠 What is the Raven’s Progressive Matrices Test? The Raven’s Progressive Matrices (RPM) is one of the most widely used IQ tests for children . It evaluates non-verbal reasoning and problem-solving skills by analyzing patterns and logical sequences. This test is ideal for measuring fluid intelligence —the ability to think abstractly and solve new problems without relying on prior knowledge. 💡 Why is this test suitable for children? It is a culture-fair test , meaning it minimizes language barriers. The test relies on visual patterns rather than words. It assesses a child's ability to recognize patterns and relationships in a logical sequence. 🎯 Test Format and Structure The test consists of 35 standard international questions , divided into three sections , each increasing in difficulty. Section 1: Basic Pattern Recognition (Questions 1-12) 🟢 Objective: Identify missing patterns in simple matrice...
Xem thêm »

Khởi Nghĩa Hai Bà Trưng: Nguyên nhân, Diễn biến và Ý nghĩa

Hình ảnh
Khởi Nghĩa Hai Bà Trưng: Nguyên nhân, Diễn biến và Ý nghĩa 1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa Sau khi nhà Triệu sụp đổ (năm 111 TCN), nước ta rơi vào ách đô hộ của phong kiến phương Bắc, cụ thể là nhà Hán. Chính quyền đô hộ áp đặt chế độ cai trị vô cùng tàn bạo: Áp bức, bóc lột : Chúng bắt dân ta phải cống nạp nhiều sản vật quý hiếm, lao dịch nặng nề, cuộc sống nhân dân lầm than, đói khổ. Đồng hóa văn hóa : Nhà Hán ra sức áp đặt luật pháp, phong tục, văn hóa của người Hán, tìm cách xóa bỏ bản sắc dân tộc Việt. Đàn áp hà khắc : Quan lại đô hộ nổi tiếng tàn bạo là Tô Định, nổi tiếng với sự tham lam, độc ác, khinh miệt dân Việt, giết hại nhiều người vô tội. Đặc biệt, nguyên nhân trực tiếp là do Tô Định đã giết hại Thi Sách – một thủ lĩnh yêu nước, chồng của Trưng Trắc. Nỗi đau thương này đã biến thành ngọn lửa căm thù sục sôi, thôi thúc Hai Bà Trưng cùng nhân dân đứng lên khởi nghĩa. Có thể nói, nguyên nhân bùng nổ khởi nghĩa không chỉ vì sự áp bức của chính quyền đô h...
Xem thêm »

Phân tích “Bài học đường đời đầu tiên” Trích Dế Mèn Phiêu Lưu Kí – Tô Hoài

Hình ảnh
Phân tích “Bài học đường đời đầu tiên” Trích Dế Mèn Phiêu Lưu Kí – Tô Hoài Mở bài Văn học thiếu nhi Việt Nam có nhiều tác phẩm gắn liền với tuổi thơ, nhưng Dế Mèn phiêu lưu kí của Tô Hoài luôn được xem là một trong những kiệt tác đồng thoại đặc sắc nhất. Với trí tưởng tượng phong phú, ngòi bút miêu tả sinh động và khả năng nhân hóa tài tình, tác giả đã dựng lên thế giới loài vật sống động, gần gũi, phản ánh đời sống con người. Trong đó, đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” ở phần mở đầu tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc. Không chỉ kể lại câu chuyện về tuổi trẻ nông nổi của Dế Mèn, đoạn trích còn gửi gắm một bài học nhân sinh quý báu về cách đối nhân xử thế. Thân bài Ngay từ những dòng đầu, người đọc được chiêm ngưỡng hình ảnh Dế Mèn hiện lên đầy sức sống: “đôi càng mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt như những lưỡi dao”, “đôi cánh dài kín xuống tận chấm đuôi”... Dưới ngòi bút tinh tế của Tô Hoài, nhân vật không chỉ mang vẻ đẹp khỏe mạnh, cường tráng mà còn toát lên sự oai phong, hi...
Xem thêm »

Phân tích “Nỗi buồn chiến tranh” – Trích, Bảo Ninh

Hình ảnh
Phân tích “Nỗi buồn chiến tranh” – Trích, Bảo Ninh Mở bài Chiến tranh luôn để lại những dấu ấn sâu đậm trong văn học Việt Nam, đặc biệt là giai đoạn sau 1975 – khi đất nước hòa bình nhưng những vết thương lòng của con người vẫn chưa kịp liền sẹo. Nếu như trước đây, hình ảnh người lính thường được khắc họa qua lăng kính lãng mạn, hào hùng, thì đến thời kỳ đổi mới, nhiều tác giả đã mạnh dạn tiếp cận chiến tranh từ góc nhìn bi kịch, đời thường, nhấn mạnh những tổn thương mà nó gây ra. Bảo Ninh – một cựu binh từng trực tiếp tham gia chiến trường – đã mang đến cho văn học một tiếng nói mới mẻ và chân thực qua tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh” . Trích đoạn trong SGK Ngữ văn 12, tập 1 không chỉ là một bức tranh hiện thực mà còn là một bản độc tấu đầy ám ảnh về ký ức, nỗi đau và thân phận con người sau chiến tranh. Thân bài 1. Tác giả và tác phẩm Bảo Ninh (Hoàng Ấu Phương) sinh năm 1952 tại Quảng Bình, từng là lính bộ binh trong chiến tranh chống Mỹ. Những trải nghiệm sinh tử ấy trở thà...
Xem thêm »

Tóm tắt Dế Mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài

Hình ảnh
Tóm tắt Dế Mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài Dế Mèn phiêu lưu ký là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài, được xem là một trong những truyện thiếu nhi đặc sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại. Truyện kể về cuộc đời và hành trình phiêu lưu đầy thú vị, ý nghĩa của nhân vật chính – Dế Mèn. Ngay từ những trang đầu, tác giả giới thiệu tuổi thơ của Dế Mèn. Mèn vốn là một chú dế còn non, nhưng nhờ chăm chỉ rèn luyện nên lớn nhanh, khỏe mạnh, dáng vẻ cường tráng. Tuy nhiên, vì còn trẻ nên Dế Mèn có phần kiêu căng, ngỗ nghịch, thường hay trêu chọc kẻ yếu. Một lần, chỉ vì trêu chị Cốc mà Dế Mèn đã vô tình gây ra cái chết oan uổng cho Dế Choắt – người bạn hàng xóm gầy yếu, tội nghiệp. Cái chết của Dế Choắt trở thành một bài học đắt giá, khiến Dế Mèn vô cùng ân hận và bắt đầu suy nghĩ chín chắn hơn về cách sống. Sau biến cố ấy, Dế Mèn quyết định rời bỏ ngôi nhà nhỏ để bắt đầu chuyến phiêu lưu rộng lớn. Trên đường đi, Mèn gặp nhiều bạn bè mới và trải qua vô vàn sự kiện. Chú kết nghĩa với Dế Trũ...
Xem thêm »

Top 10 Nghề kiếm tiền tốt nhất Việt Nam năm 2025

Hình ảnh
 Phần 1: Xu hướng thị trường lao động và các ngành nghề nổi bật Nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự bùng nổ của nhiều ngành nghề hấp dẫn. Đặc biệt, năm 2025 được dự đoán sẽ là thời điểm vàng cho những ai biết nắm bắt xu hướng và đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng thu nhập cao. Dưới đây là danh sách những ngành nghề được dự báo sẽ giúp bạn "hái ra tiền" trong năm 2025: 1️⃣ Công nghệ Thông tin (IT) 💻 Lý do hot: Thế giới ngày càng số hóa, nhu cầu về lập trình viên, kỹ sư phần mềm, chuyên gia AI và an ninh mạng tăng mạnh. 💼 Thu nhập trung bình: 40 - 100 triệu đồng/tháng 📈 Cơ hội phát triển: Rộng mở trong các công ty công nghệ quốc tế, khởi nghiệp hoặc làm freelancer. 2️⃣ Digital Marketing (Tiếp thị số) 📱 Lý do hot: Thương mại điện tử và quảng cáo trực tuyến bùng nổ, doanh nghiệp cần người hiểu về quảng cáo Facebook, Google Ads, SEO, và quản lý nội dung. 💼 Thu nhập trung bình: 20 - 70 triệu đồng/tháng 🎯 Kỹ năng cần thiết: Phâ...
Xem thêm »

BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1985

🧧  BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH – CÓ LINH VẬT – TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1985 (CHUẨN GIẢI NGHĨA) 🐾 Linh Vật STT Tử Vi Con Giáp Cụ Thể Mệnh Ngũ Hành 🐐 Dê 1 Tử Vi Tuổi Ất Mùi Sinh năm 1955 Mạng SA TRUNG KIM (vàng trong cát) 🐒 Khỉ 2 Tử Vi Tuổi Bính Thân Sinh năm 1956 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐔 Gà 3 Tử Vi Tuổi Đinh Dậu Sinh năm 1957 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐶 Chó 4 Tử Vi Tuổi Mậu Tuất Sinh năm 1958 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐷 Heo 5 Tử Vi Tuổi Kỷ Hợi Sinh năm 1959 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐭 Chuột 6 Tử Vi Tuổi Canh Tý Sinh năm 1960 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐮 Trâu 7 Tử Vi Tuổi Tân Sửu Sinh năm 1961 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐯 Hổ 8 Tử Vi Tuổi Nhâm Dần Sinh năm 1962 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐱 Mèo 9 Tử Vi Tuổi Quý Mão Sinh năm 1963 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐉 Rồng 10 Tử Vi Tuổi Giáp Thìn Sinh năm 1964 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐍 Rắn 11 Tử Vi Tuổi Ất Tỵ Sinh năm 1965 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐎 Ngựa 12 Tử Vi Tuổ...
Xem thêm »

Thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật

Hình ảnh
Thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật I. Khái quát chung về thể thơ Đường luật Thể thơ Đường luật là một trong những thể thơ cổ điển tiêu biểu của văn học phương Đông, đặc biệt phát triển rực rỡ trong thời kỳ nhà Đường (Trung Quốc, thế kỷ VII – X). Từ “Đường luật” nghĩa là “luật lệ thơ Đường” – tức là thơ được sáng tác theo quy tắc nghiêm ngặt về số câu, số chữ, niêm, luật, đối, vần và thanh điệu . Thơ Đường luật được xem là đỉnh cao của nghệ thuật thơ ca cổ điển Á Đông , có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều nền văn học, trong đó có Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên . Ở Việt Nam, thể thơ này được các nhà nho học theo Hán học sử dụng rất phổ biến từ thời Lý – Trần đến Nguyễn. Các thể thơ Đường luật gồm nhiều loại: Ngũ ngôn bát cú (mỗi câu 5 chữ, 8 câu) Thất ngôn bát cú (mỗi câu 7 chữ, 8 câu) Ngũ ngôn tứ tuyệt (mỗi câu 5 chữ, 4 câu) Thất ngôn tứ tuyệt (mỗi câu 7 chữ, 4 câu) Trong đó, thất ngôn bát cú được coi là thể thơ mẫu mực và hoàn chỉnh nhất , thể hiện đầy đủ vẻ đẹp,...
Xem thêm »

Bảng Tử Vi Số Mệnh từ năm 1955 đến 2000

🧧 BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH – CÓ LINH VẬT – TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1990 🐾 Linh Vật STT Tử Vi Con Giáp Cụ Thể Mệnh Ngũ Hành 🐐 Dê 1 Tử Vi Tuổi Ất Mùi 1955 Mạng SA TRUNG KIM (vàng trong cát) 🐒 Khỉ 2 Tử Vi Tuổi Bính Thân 1956 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐔 Gà 3 Tử Vi Tuổi Đinh Dậu 1957 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐶 Chó 4 Tử Vi Tuổi Mậu Tuất 1958 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐷 Heo 5 Tử Vi Tuổi Kỷ Hợi 1959 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐭 Chuột 6 Tử Vi Tuổi Canh Tý 1960 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐮 Trâu 7 Tử Vi Tuổi Tân Sửu 1961 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐯 Hổ 8 Tử Vi Tuổi Nhâm Dần 1962 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐱 Mèo 9 Tử Vi Tuổi Quý Mão 1963 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐉 Rồng 10 Tử Vi Tuổi Giáp Thìn 1964 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐍 Rắn 11 Tử Vi Tuổi Ất Tỵ 1965 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐎 Ngựa 12 Tử Vi Tuổi Bính Ngọ 1966 Mạng THIÊN HÀ THỦY (nước sông trời) 🐐 Dê 13 Tử Vi Tuổi Đinh Mùi 1967 Mạng THIÊN HÀ THỦY (nước sông trời) ...
Xem thêm »