Đồng dao mùa xuân - Nguyễn Khoa Điềm

Đồng dao mùa xuân - Nguyễn Khoa Điềm

Có một người lính

Đi vào núi xanh

Những năm máu lửa.


Một ngày hoà bình

Anh không về nữa.


Có một người lính

Chưa một lần yêu

Cà phê chưa uống

Còn mê thả diều


Một lần bom nổ

Khói đen rừng chiều

Anh thành ngọn lửa

Bạn bè mang theo


Mười, hai mươi năm

Anh không về nữa

Anh vẫn một mình

Trường Sơn núi cũ


Ba lô con cóc

Tấm áo màu xanh

Làn da sốt rét

Cái cười hiền lành


Anh ngồi lặng lẽ

Dưới cội mai vàng

Dài bao thương nhớ

Mùa xuân nhân gian


Anh ngồi rực rỡ

Màu hoa đại ngàn

Mắt như suối biếc

Vai đầy núi non...


Tuổi xuân đang độ

Ngày xuân ngọt lành

Theo chân người lính

Về từ núi xanh...

(Thơ Nguyễn Khoa Điềm, Tuyển tập 40 năm do tác giả chọn, NXB Văn Học, Hà Nội, 2011, tr. 85 - 86).

Giới thiệu tác giả và tác phẩm: Đồng dao mùa xuân – Nguyễn Khoa Điềm

1. Giới thiệu tác giả Nguyễn Khoa Điềm

Nguyễn Khoa Điềm (sinh năm 1943) là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thơ ca Việt Nam hiện đại, đặc biệt nổi bật trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ông sinh ra tại Thừa Thiên – Huế, trong một gia đình có truyền thống yêu nước và hiếu học. Mảnh đất cố đô, với vẻ đẹp trầm mặc, sâu lắng và đầy chất thơ, đã nuôi dưỡng tâm hồn thi sĩ trong ông.

Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ. Ông sớm tham gia phong trào học sinh – sinh viên yêu nước tại Huế, sau đó trực tiếp hoạt động trong phong trào giải phóng dân tộc. Chính vì vậy, thơ Nguyễn Khoa Điềm luôn thấm đẫm cảm hứng về đất nước, con người, lẽ sống và tình yêu lớn lao dành cho Tổ quốc.

Những năm tháng chiến tranh đã để lại dấu ấn sâu đậm trong sáng tác của ông. Thơ Nguyễn Khoa Điềm không chỉ phản ánh hiện thực gian khổ, ác liệt mà còn khắc họa vẻ đẹp lãng mạn, lý tưởng của tuổi trẻ ra trận. Ông là tác giả của nhiều tập thơ nổi tiếng như:

  • Đất ngoại ô (1972)

  • Mặt đường khát vọng (1974)

  • Ngôi nhà có ngọn lửa ấm (1986)

  • Cõi lặng (2007)

Trong số đó, Mặt đường khát vọng được coi là tác phẩm tiêu biểu, khẳng định vị trí của Nguyễn Khoa Điềm trong nền thơ ca kháng chiến. Thơ ông thường giàu chất chính luận, giàu cảm xúc trữ tình, đồng thời giàu chất triết luận sâu sắc về con người và đất nước.

Ngoài vai trò nhà thơ, Nguyễn Khoa Điềm còn từng giữ nhiều trọng trách trong lĩnh vực chính trị – văn hóa, như Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin, Ủy viên Bộ Chính trị. Tuy nhiên, dù ở cương vị nào, ông vẫn luôn gắn bó với thơ, coi thơ như cách để lưu giữ ký ức, dâng tặng tình yêu cho quê hương và nhân dân.

2. Hoàn cảnh ra đời và đặc điểm của bài thơ Đồng dao mùa xuân

Bài thơ Đồng dao mùa xuân ra đời trong bối cảnh đất nước đã bước vào hòa bình, nhưng vết thương chiến tranh vẫn còn in đậm trong ký ức nhiều thế hệ. Đây là một trong những sáng tác tiêu biểu của Nguyễn Khoa Điềm viết về người lính – hình tượng trung tâm của thơ ca kháng chiến.

Ngay từ nhan đề, Đồng dao mùa xuân đã gợi ra âm hưởng vừa quen thuộc vừa mới mẻ. “Đồng dao” vốn là những khúc hát dân gian hồn nhiên, trong sáng của tuổi thơ, gắn liền với niềm vui, sự ngây thơ và tình yêu cuộc sống. Khi ghép với “mùa xuân” – mùa của sự sống, mùa của thanh xuân và hi vọng – nhan đề gợi ra sự giao hòa giữa cái hồn nhiên, tươi đẹp với ký ức bi tráng về chiến tranh.

Trong bài thơ, hình tượng người lính hiện lên giản dị nhưng vô cùng thiêng liêng. Đó là một người lính trẻ, ra đi từ những năm tháng máu lửa, chưa một lần yêu, chưa kịp thưởng thức những niềm vui bình dị của đời thường. Người lính ấy ngã xuống trong bom đạn, hóa thành “ngọn lửa” bất tử, để lại bao thương nhớ và trở thành biểu tượng của mùa xuân bất diệt.

3. Phân tích nội dung và nghệ thuật

a. Nội dung

  • Khắc họa hình tượng người lính: Người lính trong bài thơ mang nét đẹp trẻ trung, trong sáng và hồn nhiên. Anh ra đi khi chưa kịp trải qua những điều giản dị như uống cà phê, yêu thương hay thả diều. Sự hy sinh của anh vì thế càng để lại nhiều day dứt, thương nhớ.

  • Cái chết hóa thành bất tử: Dù người lính đã ngã xuống trong khói bom, anh không mất đi, mà hóa thân vào thiên nhiên, thành màu hoa, thành “ngọn lửa” rực rỡ, trường tồn cùng mùa xuân của nhân gian.

  • Sự tri ân và tôn vinh: Bài thơ là khúc hát tri ân, ca ngợi những người lính đã hiến dâng tuổi xuân cho Tổ quốc. Nhờ sự hy sinh ấy mà đất nước có ngày hòa bình, nhân dân có mùa xuân ngọt lành.

b. Nghệ thuật

  • Giọng thơ nhẹ nhàng, tha thiết, giàu nhạc điệu, mang âm hưởng như một khúc đồng dao, dễ nhớ, dễ ngân vang.

  • Hình ảnh giàu sức gợi: “ngọn lửa”, “cội mai vàng”, “mắt như suối biếc”, “vai đầy núi non”… tạo nên bức chân dung vừa gần gũi vừa sử thi của người lính.

  • Kết hợp hài hòa giữa nỗi đau thương và niềm tự hào, giữa ký ức bi tráng và niềm tin vào mùa xuân bất tử.

4. Giá trị của tác phẩm

Đồng dao mùa xuân không chỉ là một bài thơ tưởng niệm người lính đã ngã xuống, mà còn là khúc hát ngợi ca tuổi trẻ, ca ngợi sự bất tử của mùa xuân dân tộc. Qua đó, Nguyễn Khoa Điềm gửi gắm thông điệp: máu xương của thế hệ cha anh đã làm nên mùa xuân hòa bình, để thế hệ sau được sống hạnh phúc, tự do.

Bài thơ góp phần khắc sâu thêm hình tượng người lính trong văn học Việt Nam – vừa đời thường, mộc mạc, vừa vĩ đại, thiêng liêng. Nó cũng khẳng định phong cách thơ Nguyễn Khoa Điềm: kết hợp chất trữ tình ngọt ngào với chiều sâu suy tư, triết luận.

✅ Kết luận:
Nguyễn Khoa Điềm là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thời kỳ chống Mỹ, với những tác phẩm mang đậm hơi thở của thời đại, chan chứa tình yêu đất nước và con người. Đồng dao mùa xuân là một khúc hát tri ân đầy xúc động, vừa mộc mạc vừa bi tráng, ca ngợi sự hy sinh của người lính, đồng thời tôn vinh mùa xuân bất tử của dân tộc.

Soạn bài: Thiên Di

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Tóm Tắt tiểu thuyết "Mưa Đỏ" của Chu Lai

Hình ảnh
Tóm Tắt tiểu thuyết "Mưa Đỏ" của Chu Lai Mưa Đỏ – Bi tráng sử thi viết bằng máu tuổi trẻ Trong kho tàng văn học chiến tranh Việt Nam, tiểu thuyết Mưa Đỏ của Chu Lai là một tác phẩm đặc biệt. Nó không chỉ đơn thuần kể lại một trận đánh, mà còn mở ra cả một “cõi nhân gian” giữa bom đạn, nơi mà máu, nước mắt, tình yêu, sự hy sinh và niềm tin quyện vào nhau, thành một bản trường ca bi tráng của thế hệ thanh niên Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Một bức tranh lịch sử khốc liệt “Mưa Đỏ” lấy bối cảnh thành cổ Quảng Trị năm 1972 – một chiến trường mà chỉ cần nhắc tên thôi đã khiến người đọc rùng mình. Hàng chục ngàn tấn bom đạn trút xuống, đất trời Quảng Trị như một lò lửa khổng lồ. Chu Lai tái hiện tất cả sự khốc liệt đó không né tránh, không làm nhẹ đi, mà để nó phơi bày trần trụi trước mắt độc giả. Ông mô tả những trận pháo kích dữ dội, những đợt không kích dồn dập, những xác người ngã xuống hàng loạt. Nhưng không dừng lại ở sự tàn bạo, Chu Lai đưa vào từng trang ...
Xem thêm »

IQ Test: Raven’s Progressive Matrices for Children

  IQ Test: Raven’s Progressive Matrices for Children (Part 1) 🧠 What is the Raven’s Progressive Matrices Test? The Raven’s Progressive Matrices (RPM) is one of the most widely used IQ tests for children . It evaluates non-verbal reasoning and problem-solving skills by analyzing patterns and logical sequences. This test is ideal for measuring fluid intelligence —the ability to think abstractly and solve new problems without relying on prior knowledge. 💡 Why is this test suitable for children? It is a culture-fair test , meaning it minimizes language barriers. The test relies on visual patterns rather than words. It assesses a child's ability to recognize patterns and relationships in a logical sequence. 🎯 Test Format and Structure The test consists of 35 standard international questions , divided into three sections , each increasing in difficulty. Section 1: Basic Pattern Recognition (Questions 1-12) 🟢 Objective: Identify missing patterns in simple matrice...
Xem thêm »

Khởi Nghĩa Hai Bà Trưng: Nguyên nhân, Diễn biến và Ý nghĩa

Hình ảnh
Khởi Nghĩa Hai Bà Trưng: Nguyên nhân, Diễn biến và Ý nghĩa 1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa Sau khi nhà Triệu sụp đổ (năm 111 TCN), nước ta rơi vào ách đô hộ của phong kiến phương Bắc, cụ thể là nhà Hán. Chính quyền đô hộ áp đặt chế độ cai trị vô cùng tàn bạo: Áp bức, bóc lột : Chúng bắt dân ta phải cống nạp nhiều sản vật quý hiếm, lao dịch nặng nề, cuộc sống nhân dân lầm than, đói khổ. Đồng hóa văn hóa : Nhà Hán ra sức áp đặt luật pháp, phong tục, văn hóa của người Hán, tìm cách xóa bỏ bản sắc dân tộc Việt. Đàn áp hà khắc : Quan lại đô hộ nổi tiếng tàn bạo là Tô Định, nổi tiếng với sự tham lam, độc ác, khinh miệt dân Việt, giết hại nhiều người vô tội. Đặc biệt, nguyên nhân trực tiếp là do Tô Định đã giết hại Thi Sách – một thủ lĩnh yêu nước, chồng của Trưng Trắc. Nỗi đau thương này đã biến thành ngọn lửa căm thù sục sôi, thôi thúc Hai Bà Trưng cùng nhân dân đứng lên khởi nghĩa. Có thể nói, nguyên nhân bùng nổ khởi nghĩa không chỉ vì sự áp bức của chính quyền đô h...
Xem thêm »

Phân tích “Bài học đường đời đầu tiên” Trích Dế Mèn Phiêu Lưu Kí – Tô Hoài

Hình ảnh
Phân tích “Bài học đường đời đầu tiên” Trích Dế Mèn Phiêu Lưu Kí – Tô Hoài Mở bài Văn học thiếu nhi Việt Nam có nhiều tác phẩm gắn liền với tuổi thơ, nhưng Dế Mèn phiêu lưu kí của Tô Hoài luôn được xem là một trong những kiệt tác đồng thoại đặc sắc nhất. Với trí tưởng tượng phong phú, ngòi bút miêu tả sinh động và khả năng nhân hóa tài tình, tác giả đã dựng lên thế giới loài vật sống động, gần gũi, phản ánh đời sống con người. Trong đó, đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” ở phần mở đầu tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc. Không chỉ kể lại câu chuyện về tuổi trẻ nông nổi của Dế Mèn, đoạn trích còn gửi gắm một bài học nhân sinh quý báu về cách đối nhân xử thế. Thân bài Ngay từ những dòng đầu, người đọc được chiêm ngưỡng hình ảnh Dế Mèn hiện lên đầy sức sống: “đôi càng mẫm bóng, vuốt cứng, nhọn hoắt như những lưỡi dao”, “đôi cánh dài kín xuống tận chấm đuôi”... Dưới ngòi bút tinh tế của Tô Hoài, nhân vật không chỉ mang vẻ đẹp khỏe mạnh, cường tráng mà còn toát lên sự oai phong, hi...
Xem thêm »

Phân tích “Nỗi buồn chiến tranh” – Trích, Bảo Ninh

Hình ảnh
Phân tích “Nỗi buồn chiến tranh” – Trích, Bảo Ninh Mở bài Chiến tranh luôn để lại những dấu ấn sâu đậm trong văn học Việt Nam, đặc biệt là giai đoạn sau 1975 – khi đất nước hòa bình nhưng những vết thương lòng của con người vẫn chưa kịp liền sẹo. Nếu như trước đây, hình ảnh người lính thường được khắc họa qua lăng kính lãng mạn, hào hùng, thì đến thời kỳ đổi mới, nhiều tác giả đã mạnh dạn tiếp cận chiến tranh từ góc nhìn bi kịch, đời thường, nhấn mạnh những tổn thương mà nó gây ra. Bảo Ninh – một cựu binh từng trực tiếp tham gia chiến trường – đã mang đến cho văn học một tiếng nói mới mẻ và chân thực qua tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh” . Trích đoạn trong SGK Ngữ văn 12, tập 1 không chỉ là một bức tranh hiện thực mà còn là một bản độc tấu đầy ám ảnh về ký ức, nỗi đau và thân phận con người sau chiến tranh. Thân bài 1. Tác giả và tác phẩm Bảo Ninh (Hoàng Ấu Phương) sinh năm 1952 tại Quảng Bình, từng là lính bộ binh trong chiến tranh chống Mỹ. Những trải nghiệm sinh tử ấy trở thà...
Xem thêm »

Tóm tắt Dế Mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài

Hình ảnh
Tóm tắt Dế Mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài Dế Mèn phiêu lưu ký là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài, được xem là một trong những truyện thiếu nhi đặc sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại. Truyện kể về cuộc đời và hành trình phiêu lưu đầy thú vị, ý nghĩa của nhân vật chính – Dế Mèn. Ngay từ những trang đầu, tác giả giới thiệu tuổi thơ của Dế Mèn. Mèn vốn là một chú dế còn non, nhưng nhờ chăm chỉ rèn luyện nên lớn nhanh, khỏe mạnh, dáng vẻ cường tráng. Tuy nhiên, vì còn trẻ nên Dế Mèn có phần kiêu căng, ngỗ nghịch, thường hay trêu chọc kẻ yếu. Một lần, chỉ vì trêu chị Cốc mà Dế Mèn đã vô tình gây ra cái chết oan uổng cho Dế Choắt – người bạn hàng xóm gầy yếu, tội nghiệp. Cái chết của Dế Choắt trở thành một bài học đắt giá, khiến Dế Mèn vô cùng ân hận và bắt đầu suy nghĩ chín chắn hơn về cách sống. Sau biến cố ấy, Dế Mèn quyết định rời bỏ ngôi nhà nhỏ để bắt đầu chuyến phiêu lưu rộng lớn. Trên đường đi, Mèn gặp nhiều bạn bè mới và trải qua vô vàn sự kiện. Chú kết nghĩa với Dế Trũ...
Xem thêm »

Top 10 Nghề kiếm tiền tốt nhất Việt Nam năm 2025

Hình ảnh
 Phần 1: Xu hướng thị trường lao động và các ngành nghề nổi bật Nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự bùng nổ của nhiều ngành nghề hấp dẫn. Đặc biệt, năm 2025 được dự đoán sẽ là thời điểm vàng cho những ai biết nắm bắt xu hướng và đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng thu nhập cao. Dưới đây là danh sách những ngành nghề được dự báo sẽ giúp bạn "hái ra tiền" trong năm 2025: 1️⃣ Công nghệ Thông tin (IT) 💻 Lý do hot: Thế giới ngày càng số hóa, nhu cầu về lập trình viên, kỹ sư phần mềm, chuyên gia AI và an ninh mạng tăng mạnh. 💼 Thu nhập trung bình: 40 - 100 triệu đồng/tháng 📈 Cơ hội phát triển: Rộng mở trong các công ty công nghệ quốc tế, khởi nghiệp hoặc làm freelancer. 2️⃣ Digital Marketing (Tiếp thị số) 📱 Lý do hot: Thương mại điện tử và quảng cáo trực tuyến bùng nổ, doanh nghiệp cần người hiểu về quảng cáo Facebook, Google Ads, SEO, và quản lý nội dung. 💼 Thu nhập trung bình: 20 - 70 triệu đồng/tháng 🎯 Kỹ năng cần thiết: Phâ...
Xem thêm »

BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1985

🧧  BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH – CÓ LINH VẬT – TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1985 (CHUẨN GIẢI NGHĨA) 🐾 Linh Vật STT Tử Vi Con Giáp Cụ Thể Mệnh Ngũ Hành 🐐 Dê 1 Tử Vi Tuổi Ất Mùi Sinh năm 1955 Mạng SA TRUNG KIM (vàng trong cát) 🐒 Khỉ 2 Tử Vi Tuổi Bính Thân Sinh năm 1956 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐔 Gà 3 Tử Vi Tuổi Đinh Dậu Sinh năm 1957 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐶 Chó 4 Tử Vi Tuổi Mậu Tuất Sinh năm 1958 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐷 Heo 5 Tử Vi Tuổi Kỷ Hợi Sinh năm 1959 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐭 Chuột 6 Tử Vi Tuổi Canh Tý Sinh năm 1960 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐮 Trâu 7 Tử Vi Tuổi Tân Sửu Sinh năm 1961 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐯 Hổ 8 Tử Vi Tuổi Nhâm Dần Sinh năm 1962 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐱 Mèo 9 Tử Vi Tuổi Quý Mão Sinh năm 1963 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐉 Rồng 10 Tử Vi Tuổi Giáp Thìn Sinh năm 1964 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐍 Rắn 11 Tử Vi Tuổi Ất Tỵ Sinh năm 1965 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐎 Ngựa 12 Tử Vi Tuổ...
Xem thêm »

Thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật

Hình ảnh
Thể thơ Thất ngôn bát cú Đường luật I. Khái quát chung về thể thơ Đường luật Thể thơ Đường luật là một trong những thể thơ cổ điển tiêu biểu của văn học phương Đông, đặc biệt phát triển rực rỡ trong thời kỳ nhà Đường (Trung Quốc, thế kỷ VII – X). Từ “Đường luật” nghĩa là “luật lệ thơ Đường” – tức là thơ được sáng tác theo quy tắc nghiêm ngặt về số câu, số chữ, niêm, luật, đối, vần và thanh điệu . Thơ Đường luật được xem là đỉnh cao của nghệ thuật thơ ca cổ điển Á Đông , có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều nền văn học, trong đó có Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên . Ở Việt Nam, thể thơ này được các nhà nho học theo Hán học sử dụng rất phổ biến từ thời Lý – Trần đến Nguyễn. Các thể thơ Đường luật gồm nhiều loại: Ngũ ngôn bát cú (mỗi câu 5 chữ, 8 câu) Thất ngôn bát cú (mỗi câu 7 chữ, 8 câu) Ngũ ngôn tứ tuyệt (mỗi câu 5 chữ, 4 câu) Thất ngôn tứ tuyệt (mỗi câu 7 chữ, 4 câu) Trong đó, thất ngôn bát cú được coi là thể thơ mẫu mực và hoàn chỉnh nhất , thể hiện đầy đủ vẻ đẹp,...
Xem thêm »

Bảng Tử Vi Số Mệnh từ năm 1955 đến 2000

🧧 BẢNG TỬ VI SỐ MỆNH – CÓ LINH VẬT – TỪ NĂM 1955 ĐẾN 1990 🐾 Linh Vật STT Tử Vi Con Giáp Cụ Thể Mệnh Ngũ Hành 🐐 Dê 1 Tử Vi Tuổi Ất Mùi 1955 Mạng SA TRUNG KIM (vàng trong cát) 🐒 Khỉ 2 Tử Vi Tuổi Bính Thân 1956 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐔 Gà 3 Tử Vi Tuổi Đinh Dậu 1957 Mạng SƠN HẠ HỎA (lửa dưới núi) 🐶 Chó 4 Tử Vi Tuổi Mậu Tuất 1958 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐷 Heo 5 Tử Vi Tuổi Kỷ Hợi 1959 Mạng BÌNH ĐỊA MỘC (cây mọc đất bằng) 🐭 Chuột 6 Tử Vi Tuổi Canh Tý 1960 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐮 Trâu 7 Tử Vi Tuổi Tân Sửu 1961 Mạng BÍCH THƯỢNG THỔ (đất trên vách) 🐯 Hổ 8 Tử Vi Tuổi Nhâm Dần 1962 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐱 Mèo 9 Tử Vi Tuổi Quý Mão 1963 Mạng KIM BẠCH KIM (vàng pha bạc) 🐉 Rồng 10 Tử Vi Tuổi Giáp Thìn 1964 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐍 Rắn 11 Tử Vi Tuổi Ất Tỵ 1965 Mạng PHÚC ĐĂNG HỎA (lửa đèn dầu) 🐎 Ngựa 12 Tử Vi Tuổi Bính Ngọ 1966 Mạng THIÊN HÀ THỦY (nước sông trời) 🐐 Dê 13 Tử Vi Tuổi Đinh Mùi 1967 Mạng THIÊN HÀ THỦY (nước sông trời) ...
Xem thêm »