Quy định về bảo hiểm y tế cho người nghỉ hưu

 

📌 1. Khái niệm bảo hiểm y tế cho người nghỉ hưu

• BHYT cho người nghỉ hưu là chính sách Nhà nước hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh cho người lao động khi đã nghỉ hưu và đang hưởng lương hưu hằng tháng.

• Đây là chế độ bắt buộc theo Luật Bảo hiểm y tế, không phụ thuộc vào mức lương hưu cao hay thấp.

• Người nghỉ hưu khi tham gia BHYT sẽ được cấp thẻ BHYT, hưởng quyền lợi khi khám chữa bệnh tại cơ sở y tế công lập và ngoài công lập có ký hợp đồng BHYT.

👉 Nói đơn giản: người về hưu vẫn được Nhà nước bảo đảm chăm sóc sức khỏe thông qua thẻ BHYT.

---

📌 2. Căn cứ pháp lý hiện hành

Tính đến năm 2025, các quy định về BHYT cho người nghỉ hưu dựa trên:

• Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi, bổ sung năm 2014).

• Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (sửa đổi, bổ sung).

• Nghị định 146/2018/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết và các văn bản liên quan.

• Các Thông tư của Bộ Y tế, BHXH Việt Nam về mức hưởng, thủ tục, quyền lợi cụ thể.

Những căn cứ pháp luật này bảo đảm việc tham gia và thụ hưởng BHYT của người nghỉ hưu là quyền lợi bắt buộc, lâu dài và ổn định.

---

📌 3. Đối tượng được cấp thẻ BHYT sau khi nghỉ hưu

Theo quy định:

✅ Những người nghỉ hưu và đang hưởng lương hưu hằng tháng sẽ tự động được cấp thẻ BHYT.

✅ Một số trường hợp đặc biệt:

• Người hưởng trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.

• Người hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

• Người thuộc diện cán bộ xã, phường, thị trấn nghỉ việc có hưởng trợ cấp hằng tháng.

👉 Tất cả các nhóm trên đều được cơ quan BHXH quản lý, cấp thẻ BHYT miễn phí và hưởng quyền lợi theo đúng quy định.

---

📌 4. Mức đóng bảo hiểm y tế cho người nghỉ hưu

• Người nghỉ hưu không phải tự đóng BHYT.

• Toàn bộ mức đóng do quỹ BHXH chi trả (trích từ nguồn quỹ hưu trí, tử tuất).

• Theo quy định hiện hành: mức đóng BHYT hằng tháng bằng 4,5% mức lương hưu.

👉 Tuy nhiên, người nghỉ hưu không trực tiếp nộp mà BHXH sẽ tự động trích và nộp cho quỹ BHYT.

Ví dụ:

• Một người có lương hưu 6 triệu đồng/tháng.

• Mức đóng BHYT: 6.000.000 × 4,5% = 270.000 đồng/tháng.

• Khoản này được BHXH chi trả, người nghỉ hưu không phải trả thêm.

---

📌 5. Quyền lợi khi sử dụng thẻ BHYT của người nghỉ hưu

Người nghỉ hưu có thẻ BHYT sẽ được hưởng nhiều quyền lợi khi khám chữa bệnh.

🔹 5.1. Mức hưởng BHYT

Theo luật, người hưởng lương hưu được xếp vào nhóm do BHXH đóng BHYT. Khi khám chữa bệnh đúng tuyến, mức hưởng cụ thể:

• 95% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi BHYT.

• Không giới hạn số lần khám chữa bệnh trong năm.

• Khi tham gia BHYT liên tục từ 5 năm trở lên và chi phí đồng chi trả trong năm vượt quá 6 tháng lương cơ sở, sẽ được BHYT chi trả 100% chi phí trong phạm vi hưởng.

🔹 5.2. Khám chữa bệnh đúng tuyến

• Được đăng ký khám ban đầu tại cơ sở y tế tuyến xã, huyện, hoặc bệnh viện được chỉ định.

• Khi cần khám ở tuyến cao hơn, phải có giấy chuyển tuyến hợp lệ.

🔹 5.3. Khám chữa bệnh trái tuyến

• Vẫn được quỹ BHYT thanh toán, nhưng tỷ lệ thấp hơn:

  • Tuyến tỉnh: hưởng 100% chi phí điều trị nội trú trong phạm vi.

  • Tuyến trung ương: hưởng 40% chi phí điều trị nội trú.

👉 Như vậy, người nghỉ hưu vẫn nên khám đúng tuyến để tối đa quyền lợi.

---

📌 6. Thủ tục cấp thẻ BHYT cho người nghỉ hưu

Khi về hưu, người lao động sẽ được cơ quan BHXH nơi đang quản lý chi trả lương hưu cấp thẻ BHYT.

🔹 6.1. Hồ sơ cần thiết

• Quyết định nghỉ hưu do cơ quan có thẩm quyền ban hành.

• Sổ BHXH đã chốt quá trình đóng.

• Tờ khai cấp thẻ BHYT (trường hợp mất hoặc thay đổi thông tin).

🔹 6.2. Quy trình

1. Sau khi nghỉ hưu, cơ quan BHXH tự động lập danh sách và cấp thẻ BHYT cho người nghỉ hưu.

2. Người hưởng lương hưu nhận thẻ cùng với thông báo chi trả lương hưu.

3. Thẻ BHYT có giá trị sử dụng ngay từ tháng đầu tiên hưởng lương hưu.

👉 Người nghỉ hưu không cần làm thủ tục phức tạp.

---

📌 7. Những lưu ý khi sử dụng BHYT cho người nghỉ hưu

1. Kiểm tra thông tin trên thẻ BHYT:

   • Họ tên, ngày sinh, mã số BHXH, nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu.

   • Nếu sai sót → liên hệ BHXH để điều chỉnh.

2. Đăng ký nơi khám chữa bệnh ban đầu phù hợp:

   • Nên chọn bệnh viện gần nhà để thuận tiện.

   • Có thể thay đổi nơi khám vào đầu mỗi quý.

3. Giữ thẻ BHYT cẩn thận:

   • Nếu mất thẻ cần báo ngay BHXH để cấp lại.

   • Thẻ mới vẫn giữ nguyên quyền lợi, không ảnh hưởng quá trình điều trị.

4. Khám chữa bệnh đúng tuyến:

   • Để hưởng mức chi trả cao nhất (95% hoặc 100%).

   • Tránh tình trạng vượt tuyến làm giảm quyền lợi.

---

📌 8. So sánh quyền lợi BHYT người nghỉ hưu và người lao động đang làm việc

Tiêu chí	Người lao động đang làm việc	Người nghỉ hưu
Nhóm đóng BHYT	Do người lao động + doanh nghiệp cùng đóng	Do quỹ BHXH đóng
Tỷ lệ đóng	4,5% lương tháng (doanh nghiệp + NLĐ cùng chịu)	4,5% lương hưu (do quỹ BHXH chi trả)
Mức hưởng	80% hoặc 95% tùy đối tượng	95% chi phí khám chữa bệnh
Hạn mức đồng chi trả	Có, theo quy định	Có, nhưng nếu 5 năm liên tục thì được hưởng 100%

👉 Rõ ràng, người nghỉ hưu có quyền lợi BHYT cao hơn so với người đang đi làm.

---

📌 9. Cảnh báo và những sai lầm thường gặp ⚠️

1. Không sử dụng thẻ BHYT đúng tuyến

   • Nhiều người nghỉ hưu đi khám bệnh tùy ý mà không chú ý tuyến khám → quyền lợi bị giảm.

2. Không cập nhật thông tin thẻ BHYT

   • Có trường hợp sai thông tin cá nhân trên thẻ dẫn đến khó khăn khi thanh toán chi phí khám chữa bệnh.

3. Không biết quyền lợi 5 năm liên tục

   • Người nghỉ hưu thường không để ý mốc thời gian tham gia BHYT 5 năm → bỏ lỡ quyền lợi được hưởng 100% chi phí.

4. Nghe theo dịch vụ trung gian không chính thống

   • Một số cá nhân lợi dụng sự thiếu thông tin để thu phí làm thủ tục BHYT, trong khi việc này hoàn toàn miễn phí và do BHXH thực hiện.

⚠️ CẢNH BÁO QUAN TRỌNG:

• Người nghỉ hưu cần nhớ thẻ BHYT là quyền lợi hợp pháp, không cần đóng thêm tiền.

• Khi phát sinh vấn đề, hãy liên hệ cơ quan BHXH cấp huyện hoặc tỉnh nơi đang hưởng lương hưu, tránh bị lừa đảo hoặc mất tiền oan.

---

✅ Kết luận

BHYT cho người nghỉ hưu là chính sách an sinh đặc biệt quan trọng của Nhà nước, giúp đảm bảo người lao động sau khi kết thúc sự nghiệp vẫn được chăm sóc sức khỏe một cách ổn định, bền vững.

• Người nghỉ hưu tự động được cấp thẻ BHYT.

• Không phải tự đóng phí vì quỹ BHXH chi trả toàn bộ.

• Quyền lợi khám chữa bệnh rất cao, lên đến 95% - 100% chi phí.

• Cần chú ý sử dụng thẻ đúng tuyến và bảo quản cẩn thận.

👉 Hiểu rõ quy định về BHYT cho người nghỉ hưu sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi chính đáng, tránh thiệt thòi và an tâm hơn trong cuộc sống tuổi già.

VY NGUYEN.